Daddy issues (syndrom ojca) to potoczna nazwa na zespół problemów psychologicznych, które mają swój początek w naszych relacjach z ojcem w dzieciństwie – nie jest jednak oficjalną diagnozą. Choć objawy daddy issues przejawiają się w niemal wszystkich obszarach życia pacjenta, mówi się o nich szczególnie często w kontekście związku. Co oznacza daddy issues w praktyce i dlaczego tak często obserwujemy syndrom ojca w związku?
W przypadku daddy issues, objawy dotyczą częściej kobiet niż mężczyzn. Wpływają na wiele codziennych spraw, ale najmocniej widać je w kontekście budowania relacji przez osobę przejawiającą cechy daddy issues. Zachowania wynikające z takich trudności utrudniają budowanie zdrowych związków, a także nie pozwalają czerpać z nich motywacji oraz zwykłej, codziennej radości. Osoby zmagające się z daddy issues mają problemy z zaufaniem. Mogą też częściej od innych ludzi czuć zazdrość, niepewność i niepokójw relacjach.
Co to daddy issues okiem psychologa?
Czym jest daddy issues w ujęciu psychologicznym? To grupa cech, zachowań i trudności, które mają jeden wspólny mianownik – wynikają z zaburzonej relacji z ojcem w dzieciństwie. Objawy daddy issues mogą wykształcić się jako konsekwencja życia z ojcem nieobecnym i niezaangażowanym w rolę rodzica, ale bywają też skutkiem zbyt bliskiej relacji dziecka z tatą. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że „syndrom ojca” to określenie potoczne, a nie oficjalna diagnoza. Za zachowaniami powiązanymi z daddy issues stoją najczęściej inne zaburzenia i trudności, dlatego nie należy nadużywać tej nazwy w odniesieniu do pacjenta.
Osoby słyszące to określenie po raz pierwszy (np. w niezobowiązującej rozmowie), mogą się zastanawiać – co to znaczy daddy issues? Najczęściej określa się w ten sposób kobiety powielające różne niekorzystne schematy zachowań związane z relacjami romantycznymi. Daddy issues w związku oznacza przeważnie, że wykazujemy skłonność do przesadnej zazdrości, ciągłego szukania aprobaty w oczach partnera, a także że mniej lub bardziej świadomie wybieramy dla siebie partnerów w typie „ojca”. Bywa jednak, że określenie daddy issues jest nadużywane w odniesieniu do osób, które mierzą się z innego rodzaju wyzwaniami.
Daddy issues – objawy występujące na co dzień
Trudno jest precyzyjnie określić, co to jest daddy issues. Każdy pacjent doświadczający trudności tożsamych z syndromem ojca, w związku i życiu codziennym może odczuwać ten zespół objawów nieco inaczej. W zauważeniu problemu pomocna bywa ogólna wiedza, na czym polega daddy issues w tym klasycznym, najczęściej przyjmowanym ujęciu. U większości pacjentów doświadczających daddy issues objawy dotyczą powtarzających się schematow zachowań, które szczególnie mocno rzutują na nasze relacje romantyczne. Tłumaczymy, jak to dokładnie wygląda.
Typowe dla daddy issues zachowania oraz postawy
Jeśli nasza relacja z ojcem w dzieciństwie odbiegała od „zdrowej”, możemy mieć trudność w nawiązywaniu dobrych relacji jako dorosłe osoby. W przypadku daddy issues, zachowania wskazujące na ten rodzaj problemów ujawniają się najsilniej w obszarze związków romantycznych. Osoby doświadczające takich trudności silnie uzależniają własne samopoczucie od relacji z partnerem, wymagają też wiele uwagi i ciągłych zapewnień o stałości uczuć. Przy daddy issues objawy determinują nawet, jaki typ partnera nas do siebie przyciąga i żywo interesuje pod kątem budowania związku.
U osób z daddy issues objawy to na przykład¹:
▪︎ silna i nieuzasadniona zazdrość w relacji;
▪︎ potrzeba bardzo częstego zapewniania o miłości partnera;
▪︎ uczucie niepokoju i lęk przed rozpadem relacji;
▪︎ branie pod uwagę tylko starszych mężczyzn jako partnerów;
▪︎ nieuzasadniony lęk przed porzuceniem;
▪︎ wchodzenie w relacje „na siłę”, by unikać samotności.
Różnice w daddy issues u mężczyzn i kobiet
Choć generalnie syndrom ojca częściej dotyczy kobiet, mężczyźni również odczuwają wpływ zaburzonej relacji z ojcem w dzieciństwie na ich dorosłe życie. Faktem jest jednak, że o tym rzadziej się mówi. Daddy issues u mężczyzn i kobiet objawia się też zupełnie inaczej – tak jak inne są role, które w życiu syna lub córki odgrywa ojciec. Dlatego też warto zdawać sobie sprawę, jak różne mogą być objawy daddy issues. Co to oznacza w przypadku pacjentów różnej płci i dlaczego daddy issues u mężczyzn wciąż pozostaje tak rzadko podejmowanym tematem? Przyjrzyjmy się najistotniejszym różnicom.
1. Daddy issues u mężczyzn. Ojciec w życiu swojego syna powinien pełnić rolę zdrowego, adaptacyjnego „wzoru męskości”. Kogoś, kogo młody mężczyzna może naśladować i naturalnie uczyć się bycia odważnym, opiekuńczym, dobrym czy zaradnym życiowo. W sytuacji, gdy ojciec jest nieobecny, przemocowy lub słabo zaangażowany w życie syna, młody mężczyzna może zmagać się później z zaburzonym wzorem męskości powodowanym daddy issues. Co to oznacza w praktyce?
Objawy daddy issues u mężczyzn to na przykład:
▪︎ trudność z wyrażaniem swoich uczuć i potrzeb;
▪︎ nawyk ukrywania emocji pod maską „silnego faceta”;
▪︎ skłonność do dominacji i kontroli w związkach;
▪︎ lęk przed wchodzeniem w głębokie relacje z kobietami;
▪︎ silna, ukryta potrzeba bezpieczeństwa i akceptacji;
▪︎ dążenie do nieosiągalnego w praktyce „wzoru męskości”;
▪︎ zaburzona pewność siebie, niska samoocena.
2. Daddy issues u kobiet. Ojciec to pierwszy mężczyzna, z którym córka buduje bliską relację emocjonalną. Jeśli jest zdrowa, pełna szacunku i wsparcia, kobieta wchodzi później w dorosłe życie z narzędziami, by tworzyć kolejne dobre relacje. Jeśli jednak relacja córki z ojcem nie istnieje, jest ograniczona lub silnie zaburzona – może pojawić się problem z daddy issues. U kobiet dużo łatwiej definiuje się, co to daddy issues i jak się może przejawiać. Co ciekawe, w przypadku pacjentów tej płci znacznie częściej mówi się też o skutkach daddy issues w związku – te zaburzenia determinują bowiem, z kim w ogóle chcemy wchodzić w romantyczne relacje.
Objawy daddy issues u kobiet mogą obejmować:
▪︎ zaburzone poczucie własnej wartości;
▪︎ preferowanie starszych mężczyzn jako partnerów;
▪︎ dążenie do stałego bycia w „jakiejkolwiek” relacji;
▪︎ nieuzasadnione uczucie leku i braku stabilizacji;
▪︎ potrzeba częstego upewniania się, czy partner dalej kocha;
▪︎ skłonność do niezdrowej, przesadnej zazdrości;
▪︎ lęk przed porzuceniem i brakiem akceptacji.
Jak wygląda daddy issues w związku?
Często nie uświadamiamy sobie, co to znaczy daddy issues, dopóki nie doświadczymy takich trudności w naszej własnej relacji. Daddy issues w związku nie zawsze widać od razu. Zazwyczaj jednak pierwszy niepokojący objaw to skłonność do „testowania granic” partnera. Obrazi się czy nie? Zareaguje czy tym razem da spokój? Syndrom ojca w związku wiąże się z nieprzepracowanymi sytuacjami z dzieciństwa, dlatego też powoduje w nas stałe wewnętrzne napięcie. Ono z kolei prowadzi do frustracji, wybuchów trudnych emocji i braku równowagi, która odbija się na naszych bliskich – na przykład partnerze.
Pierwszym krokiem do wyzdrowienia powinno być dobre zrozumienie, co to jest daddy issues. W związku do budowania naprawdę jakościowej relacji z partnerem potrzeba nie tylko uczucia, ale też prawidłowych wzorców – czegoś, co przekazują nam rodzice jeszcze w dzieciństwie. I choć daddy issues nie jest oficjalną diagnozą psychologiczną, to właśnie z psychologiem warto rozmawiać o tego rodzaju problemach. Syndrom ojca w związku oraz innych sferach życia potrafi mocno skomplikować naszą codzienność. Dlatego zachęcamy do otwartej komunikacji na temat daddy issues. Co to znaczy w praktyce? Szczerość przed samym sobą, by rozwiązywać problemy i budować prawdziwe szczęście.
Źródła naukowe:¹
Daddy Issues: Psychology, Causes, Signs, Treatment,
[dostęp: 14.12.2024].
O autorze
Paulina Urbanowicz to doświadczony psycholog i psychoterapeuta. Wspiera pacjentów zmagających się z kryzysami w relacji, którzy doświadczają takich trudności jak samotność w związku czy nieefektywna komunikacja.
Kontakt: +48 797 404 763 · kontakt@urbannclinic.pl